งานวิจัยชิ้นสำคัญ..มีคาสิโนถูกกฎหมาย

งานวิจัยชิ้นสำคัญ..มีคาสิโนถูกกฎหมาย

 

 บ่อนเถื่อนก็ยังมีต่อไป

         แนวคิดการตั้งบ่อนคาสิโนถูกกฎหมายในประเทศไทย ปรากฏอยู่บ่อยครั้งในหน้าประวัติศาสตร์ ล่าสุด เมื่อวันที่ 22 มิ.ย. 2558 พล.ต.อ.สมยศ พุ่มพันธุ์ม่วง (ผบ.ตร.) พล.ต.อ. อดุลย์ แสงสิงแก้ว (อดีต ผบ.ตร.) ได้ออกมาสนับสนุนแนวคิดดังกล่าวอย่างเป็นทางการ โดยให้เหตุผลนำแบบอย่างต่างประเทศ เพื่อสร้างรายได้ให้ภาครัฐไปพัฒนาสังคมและประเทศชาติต่อไป

            ก่อนหน้านี้ ศ.ดร.ผาสุก พงษ์ไพจิตร เมธีวิจัยอาวุโส สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย( สกว.) และ คณะ ได้ศึกษาวิจัย เรื่อง อุตสาหกรรมการพนัน: ไทย อังกฤษ สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย และมาเลเซีย พ.ศ.2543” โดยนำเสนอบทเรียนการตั้งคาสิโนอย่างถูกกฎหมายภายในประเทศอย่างน่าสนใจ

     ซึ่งต่อมาสำนักข่าวอิศราก็ได้หยิบยกความตอนหนึ่งมานำเสนอ  สกู๊ปพิเศษ CNX ซึ่งเคยนำเสนอเรื่องคาสิโนนี้มาแล้วครั้งหนึ่ง  เห็นว่ามีประโยชน์ จึงขอนำมาถ่ายทอดให้ได้เข้าใจกันมากขึ้นอีกครั้งหนึ่ง  ขอเชิญติดตาม

  ‘คาสิโนลาสเวกัส’ สหรัฐฯ ทำรายได้ 1 ใน 3 ของคาสิโนทั่วประเทศ

เมื่อศึกษาต้นแบบอย่างสหรัฐอเมริกา การเล่นพนันโดยถูกกฎหมายในสถานคาสิโนเป็นสิ่งที่ยอมรับกันทั่วไป สถานคาสิโนแห่งแรกเกิดขึ้นในปี 1827 ที่เมืองนิวออร์ลีนส์ และกระจายตัวไปยังรัฐต่างๆ กล่าวได้ว่า ในทศวรรษ 1990 อุตสาหกรรมการพนันในสหรัฐอเมริกาเจริญรุ่งเรืองอย่างมาก ในปี 1994 การพนันในสถานคาสิโน 10 มลรัฐ ก่อให้เกิดรายได้มากกว่าการออกล็อตเตอรี่ใน 37 มลรัฐ และสถานคาสิโน ยังทำรายได้ให้แก่รัฐในรูปแบบภาษีอากรราวปีละ 1.4 พันล้านดอลลาร์ และในปี 1996 มีการใช้จ่ายเงินเพื่อการพนันราว 300 พันล้านดอลลาร์ต่อปี  ธุรกิจคาสิโนแตกต่างจากล็อตเตอรี่ ขณะที่กำไรส่วนมากจากล็อตเตอรี่ตกเป็นของรัฐ แต่กำไรจากธุรกิจคาสิโนตกเป็นของนักลงทุนเอกชนที่จะนำรายได้ให้รัฐในรูปแบบภาษีอากรแทน สิ่งนี้เองที่ดึงดูดให้แต่ละมลรัฐอนุญาตให้เปิดบ่อนได้อย่างถูกกฎหมาย แต่การคงธุรกิจไว้ยังปรากฏหลักฐานถึงการจ้างนักวิ่งเต้น และติดสินบนนักการเมืองด้วยเช่นกัน

            การศึกษาวิจัย ระบุด้วยว่า การพนันสามารถสนองนโยบายของรัฐบาลสหรัฐได้ในหลายประเด็น

1. ภาษีรายได้ (Taxes) รัฐจะได้เงินภาษีจากธุรกิจการพนัน 2 ด้าน คือ ภาษีทางตรง (Direct revenues) ที่เก็บจากธุรกิจการพนันโดยตรง ซึ่งมักจะคำนวณเป็นสัดส่วนจากผลกำไรของผู้ประกอบการอันมีอัตราที่ไม่เท่ากัน มีผู้ตั้งข้อสังเกตตามมาว่า บ่อนคาสิโนดูจะมีความจำเป็นสำหรับรัฐที่มีขนาดเล็กและยากจนเพื่อเพิ่มรายได้ให้รัฐ

ด้านที่สอง ภาษีทางอ้อม (Indirect revenues) อยู่ในรูปแบบภาษีต่างๆของรัฐบาลกลาง มลรัฐ และรัฐท้องถิ่น อาทิ ภาษีรายได้ ภาษีทรัพย์สิน ภาษีต่อหัวคนงาน เป็นต้น

2. โครสร้างพื้นฐาน (Infrastructures) ผลลัพธ์จากการมีบ่อนคาสิโน ทำให้เกิดการนำเงินภาษีไปปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานต่าง ๆ ของรัฐ เช่นที่เดดวูด รัฐเซาท์ดาโกต้า ภาษีจากคาสิโนถูกนำไปสร้างถนนสายใหม่ และยังทำให้อุตสาหกรรมท่องเที่ยวขยายตัว

3.อุตสาหรกรรมการท่องเที่ยว เป็นเป้าหมายอันดับต้น ๆ ที่ได้รับผลบวกจากการมีบ่อนคาสิโน เพราะจะมีรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างถิ่น บ่อยครั้งที่คาสิโนถูกมองว่าเป็นกลไกสำคัญในการรักษาเงินตราของประเทศที่อาจสูญเสียเงินไปการท่องเที่ยวคาสิโนริมชายแดนของประเทศเพื่อนบ้าน และนำมาสู่การหมุนเวียนของรายได้ที่เพิ่มขึ้น ทั้งนี้ โดยปกตินักท่องเที่ยวจะใช้จ่ายเงินมากกว่าคนในท้องถิ่น ส่งผลให้คนในชุมชนได้รับผลประโยชน์ไปด้วยจากการขายสินค้า และบริการอื่น ๆ ขึ้นอยู่กับปัจจัยที่สมดุลรวมถึงขนาดประชากรที่ใหญ่เพียงพอ

4.การจ้างงาน เมื่อสถานคาสิโนมีส่วนให้การท่องเที่ยวขยายตัวเพิ่มขึ้น ความต้องการแรงงานก็จะสูงขึ้นตามไปด้วย ทั้งการจ้างงานในคาสิโนแต่ละแห่ง รวมถึงธุรกิจต่าง ๆ ที่มีการตอบสนองสถานคาสิโนเช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมคาสิโนในลาสเวกัส ที่ทำรายได้ 1 ใน 3 ของรายได้คาสิโนทั่วประเทศ ปัจจัยหนึ่งที่สร้างรายได้ให้ลาสเวกัสนั้นมาจาก ฐานะของนักพนันที่ค่อนข้างจะมีรายได้สูง การศึกษาสูง และหน้าที่การงานที่ดีกว่านักพนันในคาสิโนแหล่งอื่น

การควบคุม แต่ละรัฐจะมีการออกกฎหมายควบคุมเกี่ยวกับธุรกิจการพนันเอง โดยยึดหลักว่าธุรกิจการพนันจะดำเนินไปอย่างซื่อตรง โดยการตรวจสอบและออกใบอนุญาต การให้อุตสาหกรรมการพนันปลอดคอร์รัปชัน การฟอกเงิน และอาชญากรรม โดยการกำกับเกณฑ์และการควบคุมภายใน รัฐได้ภาษีอย่างถูกต้อง โดยการบังคับใช้กฎเกณฑ์และการตรวจสอบบัญชี

การเปิดบ่อนคาสิโนโดยถูกกฎหมายนั้น ต้องใช้เงินลงทุนสูง เพราะเป็นตลาดที่มีการแข่งขันรุนแรงเพื่อดึงดูดลูกค้า และเป็นการสร้างความน่าเชื่อถือให้แก่ธุรกิจ ดังนั้นเจ้าของกิจการสามารถใช้มาตรการทางการตลาดทุกรูปแบบเพื่อดึงดูดลูกค้าให้เข้ามาใช้บริการให้มากที่สุด

จนกระทั้งสังคมอเมริกายังได้ยอมรับว่าการเล่นการพนันเป็นการพักผ่อนหรือการบันเทิงรูปแบบหนึ่ง นำมาซึ่งปัญหาของการแพร่ระบาดของการติดพนันมากขึ้นอันเป็นปัญหาที่รุนแรงกว่าปํญหายาเสพติดเสียอีก

ผลกระทบจากธุรกิจคาสิโนในอังกฤษค่อนข้างมีน้อย

เมื่อศึกษารูปแบบคาสิโนถูกกฎหมายที่รองลงมาอย่าง รัฐบาลอังกฤษ ที่เริ่มต้นนโยบายดังกล่าวเพื่อควบคุมการพนัน อาชญากรรม และแก้ปัญหาสังคม มากกว่าแรงจูงใจทางด้านเศรษฐกิจ

 

ก่อนหน้าทศวรรษที่ 1960 สถานคาสิโนในอังกฤษเป็นสิ่งผิดกฎหมาย แต่หลังจากมี พ.ร.บ. การแทงและการพนัน ปี 1960 (Betting and Gameing Act 1960) การพนันก็อนุญาตให้มีขึ้นในกรณีที่เป็นกิจกรรมสโมสรเท่านั้น แต่เพราะไม่ได้มีการแยกแยะระหว่างสโมสรเฉพาะสมาชิก กับสโมสรที่จดทะเบียนทั่วไป การพนันเชิงพาณิชย์จึงเกิดขึ้นอย่างดาษดื่น นำมาซึ่งปัญหาอาชญากรรม แหล่งคอร์รัปชั่นของตำรวจชั้นผู้ใหญ่ และอิทธิพลมาเฟียทั้งในและนอกประเทศ จนมีการบังคับใช้ พ.ร.บ. การพนันปี 1968 ( The 1968 Gaming Act ) จำนวนคาสิโนถูกกฎหมายจึงลดลง ปัญหาผู้มีอิทธิพลและการคอร์รัปชั่นของตำรวจก็ถูกขจัดออกไป รัฐบาลตระหนักดีว่า การทำให้การพนันเชิงพาณิชย์เป็นสิ่งถูกกฎหมายจำเป็นต้องเกิดขึ้น มิฉะนั้นกิจการเหล่านั้นจะเกิดขึ้นอย่างลับ ๆ และผิดกฎหมายอย่างหลักเลี่ยงไม่ได้ (Royal Commission on Gambling, 1978) พ.ร.บ. การพนันปี 1968 นี้ได้จัดตั้ง คณะกรรมการควบคุมการพนัน (The Gaming Board) เพื่อกำกับดูแลการพนันในเชิงพาณิชย์ การกลั่นกรองการออกใบอนุญาตประกอบกิจการพนัน ติดตามและตรวจสอบผู้ประกอบการ ป้องกันการกระตุ้นให้เกิดการเล่นการพนัน รวมถึงห้ามการโฆษณา ห้ามเด็กอายุต่ำกว่า 18 เล่นการพนัน สมาชิกใหม่จะต้องมีอายุสมาชิกครบ 24 ชม. ก่อนจึงจะเล่นได้ (Cooling off) ควบคุมจำนวนตู้พนันในสถานคาสิโน รวมถึงช่วงเวลาในการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์  จากการศึกษาพบว่า ผลกระทบจากธุรกิจคาสิโนในอังกฤษค่อนข้างมีน้อย เมื่อเปรียบเทียบกับสหรัฐอเมริกา และออสเตรเลีย ทำให้รัฐบาลอังกฤษสามารถรักษาระเบียบของสังคมและควบคุมอุตสาหกรรมคาสิโนได้เป็นอย่างดี

คาสิโนออสเตรเลียกระทบด้านลบ เหตุโฆษณาสาธารณะได้

อีกหนึ่งประเทศ รัฐบาลออสเตรเลีย ยกกรณีตัวอย่างจาก คาสิโนในรัฐแทสเมเนีย ซึ่งเป็นรัฐแรกที่มีการทำสถานคาสิโนถูกกฎหมายได้สำเร็จ โดยมีแรงจูงใจในเรื่องของภาษีและการท่องเที่ยว ผลจากการลงประชามติปรากฏว่า มีคะแนนเสียง 57% ที่สนับสนุนการทำคาสิโนถูกกฎหมาย หลังจากนั้นสภารัฐแทสเมเนียจึงได้ออก พ.ร.บ. ปี 1968 (The Wrest Point Casino Licence and Development Act 1968) อนุญาตให้มีการจัดตั้งสถานคาสิโนที่มีโต๊ะการพนันในโรงแรมระดับมาตรฐานระหว่างประเทศตามรัฐบาลกำหนด ซึ่งทำให้ West Point Hotel Casino ประสบความสำเร็จ ไม่ได้ถูกแทรกแซงจากองค์กรอาชญากรรม ไม่มีการเพิ่มขึ้นของอาชญากรรมและผู้ขายบริการทางเพศตามที่กลุ่มต่อต้านคาดการณ์ ต่อมาในปี 1993 รัฐบาลได้ออก พ.ร.บ. ควบคุมการพนัน (Gaming Control Act 1993) แทน พ.ร.บ.ฉบับเดิม ตลอดเวลา 25 ปี ทำให้รัฐต่าง ๆ ในประเทศออสเตรเลียทยอยเปิดสถานคาสิโนที่ถูกกฎหมายตามมาจนครบทุกรัฐ ภาพรวมก่อให้เกิดประโยชน์แก่เศรษฐกิจของท้องถิ่นและภาครัฐ มีการจ้างงานเพิ่มขึ้น ไม่ใช่แค่ในสถานคาสิโน แต่ยังรวมถึงอุตสาหกรรมที่มีการขยายตัวอย่างมากในชุมชน   ปี 1997 มีการขยายตัวของจำนวนเครื่องเล่นเกมการพนันที่มีวีดีโอ (Video Gaming Machines) ค่าใช้จ่ายด้านการพนันของคนในรัฐแทสเมเนียเพิ่มขึ้น ภาษีการพนันก็เพิ่มขึ้นตามไปด้วย สถานคาสิโนที่ได้รับอนุญาตมี 2 แห่ง มีการพนัน 9 ประเภท รัฐบาลเก็บภาษีตามกำไรที่ได้ เกมโต๊ะการพนันถูกเก็บภาษี 15% เครื่องเล่นเกมถูกเก็บภาษี 25% ถึง 35% คาดว่ารายได้ของรัฐจากเครื่องเล่นเกม ไม่น้อยกว่า 21.4 ล้านเหรียญ ซึ่งได้มาจากคนในรัฐเป็นส่วนมาก  และเพื่อที่จะมีการควบคุมผลกระทบด้านลบ รัฐบาลได้ตั้งกองทุนสนับสนุนชุมชน เพื่อทำกิจกรรม ที่ไม่หวังผลกำไร โดยตาม พ.ร.บ. ควบคุมการพนัน รัฐดำเนินการจัดเก็บกำไรขั้นต้นในการใช้เครื่องเล่นเกมจากสโมสร 2% และโรงแรม 4% ใน 25% ของเงินของทุนจะใช้ในกิจการกีฬาและนันทนาการ 25% ใช้ในการกุศล และอีก 50% ใช้สำหรับงานวิจัย การให้บริการเพื่อป้องกันการบีบบังคับ การรักษาบำบัดฟื้นฟู การศึกษาแก่คนในชุมชนเป็นต้น

ถึงแม้รัฐบาลออสเตรเลียจะมีการควบคุม โดยใช้ พ.ร.บ. คณะกรรมการ และ นโยบาย 1 รัฐ 1 สถานคาสิโน ผลกระทบทางด้านลบก็ยังสูงกว่าอังกฤษ เพราะตั้งอยู่ภายในบริเวณสถานที่พักผ่อน และสถานบันเทิง และ รัฐบาลอนุญาตให้คาสิโนสามารถโฆษณาต่อสาธารณะชนโดยทั่วไปได้ ซึ่งส่งผลต่อสังคมมากกว่าประเทศอังกฤษ

 

สิ่งที่ทั้ง 2 ประเทศมีร่วมกันมากขึ้น คือ การกระตุ้นให้คนเล่นการพนันมากขึ้น และพึ่งพิงภาษีจากการพนันมากขึ้น การพนันของคนทั่วไปก็ขยายตัวมากขึ้น มีการใช้เงินเพื่อการพนันมากขึ้น และเห็นว่าการพนันเป็นการพันผ่อนแบบหนึ่งของพวกเขาไป

‘เก็นติ้ง’ คาสิโนเเห่งเดียวในมาเลเซีย ห้ามมุสลิมเข้า

หากลองดูประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เราจะพบกรณีที่น่าสนใจอย่าง ประเทศมาเลเซีย ซึ่งเป็นประเทศที่นับถือศาสนาอิสลาม และศาสนาอิสลามห้ามเล่นการพนัน ธุรกิจการพนันจึงอยู่ในความควบคุมของรัฐบาลอย่างเข้มงวด ทั้งเรื่องภาษี จำนวนธุรกิจในต่าละกิจกรรม และควบคุมโฆษณา  โดยเหตุผลหลักที่รัฐบาลยอมให้มีธุรกิจคาสิโนถูกกฎหมายนั้น เพียงเพื่อเพิ่มรายได้จากภาษีพนันและรายได้จากการท่องเที่ยว  รัฐบาลจะเก็บภาษีการพนัน 3 ระดับ คือ 1.ภาษีการขาย (turn over tax) ที่เก็บจากค่าใช้จ่ายที่ผู้เล่นจ่าย รัฐบาลเก็บภาษี 7 เซนต์ จากทุก ๆ ริงกิตที่ผู้เล่นจ่าย 2.ส่วนที่เหลืออีก 93 เซนต์ รัฐบาลเก็บอีก 7% เป็นค่าธรรมเนียม (Duty) 3.บริษัทต้องจ่ายภาษีรายได้ (Corporate tax) อีก 28 % ของกำไรรวมก่อนหักภาษี  รัฐบาลควบคุมด้านการเงิน (Auditing) ของบริษัทเข้มงวดมาก เพราะต้องการเก็บภาษีให้ได้ครบถ้วน นอกจากบริษัทคาสิโนจะใช้ระบบควบคุมของตนเองตามมาตรฐานสากลแล้ว รัฐบาลยังส่งเจ้าหน้าที่จากกระทรวงการคลังมาประจำคาสิโน โดยมีสำนักงานประจำอยู่ในบริษัทเป็นผู้มีส่วนร่วมในการนับเงินรายได้และภาษีที่ต้องจ่ายทุกวัน  สถานคาสิโนอย่าง เก็นติ้ง(Genting) คาสิโนแห่งเดียวของมาเลเซีย และใหญ่ที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ต่อใบอนุญาตคาสิโนทุก 3 เดือน ตามการควบคุมของรัฐบาล ถ้าดูจากรายงานการเงินบริษัทจ่ายภาษีปี 1997 มูลค่า 346.7 ล้านริงกิต เปิดตลอด 24 ชม.ในปี 1997 รายงานว่ามีลูกค้ามาเล่นการพนันประมาณ 10 ล้านคน 15% เป็นชาวต่างชาติแถบเอเชีย

 

อีกสิ่งหนึ่งที่น่าสนใจคือ ผู้นับถือศาสนาอิสลามจะถูกห้ามเล่นการพนันและไม่ควรเข้าไปในสถานที่เล่นการพนันอย่าง เก็นติ้ง(Genting) จะมีคนคอยตรวจดูไม่ให้คนมุสลิมเข้าไปในเขตคาสิโน ธุรกิจการพนันถูกจัดตั้งขึ้นมาเพื่อบริการลูกค้าที่เป็นชาวมาเลเซียเชื้อสายจีน เชื่อสายอื่น ๆ ที่ไม่ใช่มาเลย์มุสลิม และเพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยว

         เมื่อเราเปรียบเทียบให้เห็นทั้งความต่าง รูปแบบการควบคุม ประวัติศาสตร์ และ การจัดการ ทำให้เราได้ทราบถึงบทเรียนของการตัดสินใจเปิดคาสิโนถูกกฎหมายในประเทศนั้น ๆ ดังนี้

1.การเพิ่มขึ้นของรายจ่ายเพื่อการพนัน เมื่อมีการพนันอย่างถูกกฎหมาย เป็นการเปิดโอกาสให้ความต้องการเล่นพนันนั้นถูกระเบิดออกมาได้

2.การพนันประเภทอื่น ๆ อาจทำให้ความสามารถในการทำกำไรของคาสิโนลดลง การเพิ่มรูปแบบการพนันใหม่ที่ถูกกฏหมายขึ้นหลายแบบ จนเกิดภาวะการแข่งขันสูงที่จะดึงรายจ่ายเพื่อการพนัน เกิดการเปลี่ยนแปลงรูปแบบของการใช้จ่าย ซึ่งกระทบอุตสาหกรรมอื่น ๆ ต่อไป

3. และที่สำคัญคือ ความเป็นเอกลักษณ์ของลาสเวกัส ซึ่งเป็นรูปแบบในอดุมคติ ที่ไม่มีใครสามารถทำให้ประสบความสำเร็จเทียบเท่าได้ ความเป็นจริงทางเศรษฐกิจของประเทศก็ต่างกัน เมื่อเปิดคาสิโนมีความเป็นไปได้ที่จะไม่สามารถดึงนักท่องเที่ยว แต่จะดึงดูดผู้ที่อยู่ในท้องถิ่นนั้นแทน

     บทเรียนจากนานาประเทศเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับ ประเทศไทย ในการตัดสินใจเรื่องสถานคาสิโนถูกกฎหมายในอนาคต ถึงแม้ในปัจจุบันเราจะมีคาสิโนที่ถูกกฎหมายอยู่แล้ว ในเขตประเทศเพื่อนบ้านใกล้ชายแดนไทย ทำให้นักพนันไทยสามารถข้ามไปเล่นได้อย่างสะดวก และยังสร้างธุรกิจการท่องเที่ยวในบริเวณนั้นได้อย่างดี แต่ก็ไม่ควรมองข้ามประวัติศาสตร์ของประเทศตัวเอง อาทิ เมื่อครั้งสมัยรัฐบาล พล.อ ชวลิต ยงใจยุทธ เป็นนายกรัฐมนตรี มีข้อเสนอให้เปิดบ่อนคาสิโนที่ภูเก็ต และแก้ปัญหาตำรวจรับสินบนเจ้าของบ่อน     และเช่นกัน คณะวิจัยได้มีข้อเสนอต่อนายกฯ ความตอนหนึ่งว่า

       ตราบใดที่ยังมีปัญหาคอร์รัปชันในวงการตำรวจ การเปิดบ่อนคาสิโนถูกกฎหมายจะไม่ทำให้ปัญหาต่าง ๆ หมดสิ้นไป บ่อนผิดกฎหมายก็ยังคงจะมีอยู่ และรัฐบาลจะเก็บภาษีได้ไม่เต็มหน่วย ให้ผู้บริหารประเทศในสมัยนั้นได้พิจารณา

          สรุปแล้วหลักสำคัญของการอนุญาตให้มีการพนันถูกกฎหมายนั้น เพื่อต่อสู้กับการพนันที่ผิดกฏหมาย ธรรมชาติของมนุษย์บ่งชี้ว่าการพนันเป็นส่วนหนึ่งพื้นฐานของหลายวัฒนธรรมและสังคม ไม่ว่าจะถูกหรือผิดผู้คนก็เล่นการพนัน และเพื่อให้การพนันถูกควบคุมตามกฎหมาย เพื่อควบคุมผู้บริโภคและผู้มีส่วนร่วมกับการพนัน

สิ่งนี้จะเหมาะสมหรือไม่ เมื่อพิจารณาจากมุมมองด้านสังคม เศรษฐกิจ และการเมือง ขึ้นอยู่กับต้นทุนของสังคมที่เกิดจากการพนันที่ผิดกฎหมาย และการพนันผิดกฎหมายนั้น มีอิทธิพลต่อการคอร์รัปชันอย่างสำคัญหรือไม่ เพราะ ผลลบของการคอร์รัปชันอาจมากกว่าผลเสียของการเล่นการพนันเสียอีก .

 

ขอขอบคุณข้อมูลของสำนักข่าวอิศรา

อรุณ ช้างขวัญยืน.เรียบเรียงและรายงาน

สำนักข่าว CNX NEWS เจาะข่าว ตรงใจคุณ